Crowdfunding uitgelegd

Steeds meer ondernemers kiezen voor crowdfunding om hun plannen te financieren. Alleen al in Nederland wordt er jaarlijks vele honderden miljoenen mee opgehaald. Vooral binnen het mkb is het een populaire financieringsvorm. Met name in het vastgoed, de horeca en onder startups.

Crowdfunding heeft verschillende varianten, maar de basis is identiek: de financiering wordt via een online platform gerealiseerd door een (grote) groep mensen. Een belangrijk onderdeel voor het enthousiast maken van de geldverstrekkers – oftewel de crowd – is een goed onderbouwde campagne. Bij de meeste platforms kunnen geïnteresseerden al vanaf honderd euro deelnemen.

Welke soorten crowdfunding zijn er?

Als je overweegt om een crowdfunding-actie op te zetten, is het goed om eerst te bedenken hoe je de tegenprestatie wilt leveren. Wil je een lening aangaan of aandelen uitgeven, of ben je juist op zoek naar donaties of sponsoring? In het bedrijfsleven komen de laatste twee vormen nauwelijks voor. Daarom hebben we het in dit artikel over crowdfunding op basis van leningen en aandelen.

Crowdfunding als lening

In Nederland is crowdfunding op basis van een lening het meest gebruikelijk. Je kunt het vergelijken met het afsluiten van een lening via de bank, alleen komt het geld nu bij meerdere partijen vandaan. Als tegenprestatie voor het uitlenen van hun geld krijgen de investeerders maandelijks een deel van de lening terugbetaald én rente.

Een lening is het meest gebruikelijk.

Bij de meeste platforms heb je invloed op het rentepercentage, als het maar binnen hun richtlijnen past. In de praktijk zie je dat campagnes vaak een rentepercentage hebben van rond de zeven procent. Een lening via de bank is meestal goedkoper, maar voor veel ondernemers is dit geen optie. Bovendien mis je dan de voordelen die crowdfunding met zich meebrengt.

Crowdfunding op basis van aandelen

Een andere optie is om (certificaten van) aandelen uit te geven. Is het lastig om de aandelen goed te waarderen, dan kun je ervoor kiezen om eerst een converteerbare lening uit te zetten en deze later om te zetten in aandelen. Het wordt vooral ingezet door ondernemers die het lastig vinden om hun bedrijf goed te waarderen. Bijvoorbeeld omdat ze nog maar kort bestaan of omdat ze moeilijk kunnen voorspelen wat de toekomstige omzet of winst zal zijn.

Aandelen is risicovoller dan een lening.

Waar je bij een lening vooraf precies weet wat je moet terugbetalen aan je investeerders, is het rendement bij aandelen afhankelijk van de bedrijfsresultaten. Dit klinkt alsof je weinig risico loopt, maar vergeet niet dat je bij successen de winst moet verdelen over alle aandeelhouders. Hierdoor valt deze oplossing uiteindelijk meestal duurder uit. Daarnaast zijn de opstartkosten bij een aandelenconstructie hoger.

Ook voor investeerders is crowdfunding op basis van aandelen risicovoller dan een lening. In het meest gunstige geval worden de aandelen meer waard. Maar het gebeurt ook dat de aandelen nauwelijks waarde vertegenwoordigen en dat het punt waarop dividend wordt uitgekeerd nooit wordt bereikt. In dat geval zien investeerders niets of nauwelijks iets terug van hun geld.

Crowdfunding als onderdeel van een lening

Het gebeurt steeds vaker dat banken niet de volledige aanvraag willen financieren, omdat ze niet bereid zijn om het volledige risico te lopen. Wanneer je het financieringsrisico kunt spreiden door een bancaire lening te combineren met crowdfunding dan willen ze het soms wel. Ook kun je met het stapelen van financiering vaak een iets hoger bedrag ophalen.

Dat je met stapelfinanciering vaak net wat makkelijker een hoger totaalbedrag kunt lenen, betekent niet dat het een makkelijke(re) vorm van financiering is. Je hebt namelijk te maken met meerdere kredietverstrekkers, die allemaal hun investering willen terugverdienen.

Voordelen van crowdfunding als financiering

Het inzetten van crowdfunding als financieringsvorm heeft meerdere voordelen. Om te beginnen heb je relatief veel invloed op de tarieven en de voorwaarden. Uiteraard moet de campagne voor investeerders interessant genoeg zijn om hun geld in te steken. Maar in de basis bepaal jij – binnen de kaders van het crowdfunding-platform – hoeveel geld je wilt ophalen en tegen welke tegenprestatie.

Investeerders kunnen uitgroeien tot klanten.

Daarnaast vormt een crowdfunding-traject een mooie aanleiding voor marktonderzoek. De meeste platforms informeren hun investeerders regelmatig over (nieuwe) publicaties, waardoor jouw project misschien wel door honderden mensen wordt bekeken. Uiteraard zullen ze niet allemaal investeren in jouw bedrijf, maar jouw naamsbekendheid krijgt wel een enorme boost.

Verder is een crowdfunding-campagne een fijne manier om te testen of jouw idee in de smaak valt bij een grote groep. De feedback die je van investeerders krijgt gedurende het traject kan zorgen voor meer of andere inzichten. Bovendien kunnen investeerders zomaar uitgroeien tot (vaste) klanten.

Je eigen netwerk betrekken bij je campagne

Bij veel crowdfunding-platforms is de investeringsdrempel (erg) laag, waardoor geïnteresseerden al snel kunnen investeren in jouw project. Hierdoor kun je ook mensen die niet bekend zijn met investeren betrekken bij jouw bedrijf.

Sommige spelers stellen het zelfs als voorwaarde dat een bepaald deel van de inleg vanuit het warme netwerk moet komen. De reden hierachter is eigenlijk heel simpel: als mensen die jou kennen al niet bereid zijn om een (klein) bedrag in te leggen, waarom zouden vreemden dit dan moeten doen?

Hoe snel wordt een project gefinancierd?

Als je financiering wilt ophalen bij de bank is het gebruikelijk dat het weken duurt voordat je überhaupt weet of je aanvraag is goedgekeurd. Bij crowdfunding is dit vergelijkbaar, zeker bij grote(re) aanvragen, omdat het platform ook grondig wil uitzoeken of je voldoende kredietwaardig bent.

Hoe snel een goedgekeurde campagne financiering ophaalt, ligt grotendeels aan het project zelf. Sommige plannen worden nooit volledig gefund, terwijl andere trajecten hun doelbedrag al na een paar uur hebben behaald. Is het plan gefund, dan kan het geld al enkele dagen erna op je rekening staan.

De meeste platforms wijzen meer dan de helft van de aanvragen af. Soms is dit omdat ze onvoldoende vertrouwen hebben in de campagne, maar het gebeurt ook dat de eigen inbreng te gering is. Ook kan het zijn dat ze bepaalde niches (tijdelijk) liever uitsluiten.

Nadelen van crowdfunding als financiering

Naast dat het behoorlijk wat tijd kost om een campagne te lanceren, kan in het up to date houden van investeerders ook de nodige uren gaan zitten. Hoewel de meeste grote platforms veel werk uit handen nemen, zal je zelf ook af en toe een update moeten geven over de voortgang. Investeerders zijn nu eenmaal benieuwd naar de resultaten.

Bovendien moet je behoorlijk wat informatie openbaar moeten maken. Om mensen over te halen om hun geld in jouw onderneming te steken, zal je hen bijvoorbeeld moeten overtuigen met jouw omzet- of groeicijfers. Bij de bank moet je dezelfde cijfers overhandigen, maar het grote verschil met crowdfunding is dat de cijfers dan niet openbaar worden gemaakt.

Crowdfunding is niet de goedkoopste financieringsmethode.

Ook de kosten zijn een veelgehoord nadeel. Crowdfunding is nu eenmaal niet de goedkoopste manier om financiering op te halen. De jaarlijkse rente bij een lening ligt meestal tussen de zes en negen procent, al zijn er (flinke) uitschieters naar boven en beneden. Daarnaast betaal je verschillende commissies aan het platform.

Wat kost crowdfunding?

Hoeveel kosten het platform rekent, is heel uiteenlopend. Bij sommige partijen begint de teller al te lopen op het moment dat je een kredietaanvraag indient, terwijl andere clubs pas geld rekenen zodra ze jouw campagne online zetten. Voordat je met een partij in zee gaat is het dus verstandig om uit te zoeken voor welke werkzaamheden je precies betaalt.

De soorten vergoedingen zijn uiteenlopend, net als de hoogte van de commissie. Een vergoeding voor het lanceren van het project (plaatsingfee) en een commissie voor een succesvolle financiering (succesfee) zijn heel gangbaar. Daarnaast zijn er spelers die werken met bijvoorbeeld een administratievergoeding, een opstartfee of advieskosten.

Welk platform moet ik kiezen?

Met een aanbod van tientallen platforms is het niet makkelijk om te bepalen welke partij voor jou het beste is. Om te beginnen kun je kijken welke partijen de afgelopen periode actief zijn geweest. Er zijn namelijk behoorlijk wat spelers die nauwelijks meer campagnes presenteren. De kans dat die clubs nog een actieve investeerdersclub hebben is dus vrij klein.

Niet elke partij is even actief.

De statistiekenpagina kan ook interessante informatie opleveren. Investeerders gebruiken deze informatie graag om het trackrecord van het platform te achterhalen. Maar ook voor ondernemers is het fijn om te weten hoe succesvol een crowdfunding-partij is. Kijk ook eens of je soortgelijke trajecten kunt vinden. Sommige bedrijven zijn nu eenmaal beter in bepaalde niches dan anderen.

Een ander groot verschil zit in de mate van begeleiding. Sommige spelers werken met crowdfund-coaches, die je helpen om een traject op te zetten en je ook na de lancering begeleiden. Anderen hebben juist zo veel mogelijk van hun processen geautomatiseerd, om zo de snelheid hoog te houden en de kosten te drukken.

Een succesvolle crowdfunding-campagne lanceren

Er zijn verschillende redenen waarom investeerders geld steken in crowdfunding-projecten, maar ze hebben wel één ding gemeen: ze moeten enthousiast worden van jouw verhaal. Echt niet elk traject hoeft gericht te zijn op het mooier maken van de wereld, maar het helpt enorm als je een bepaalde gunfactor weet te creëren. Probeer vaktaal zo veel mogelijk te vermijden, zodat het voor een investeerder duidelijk is wat jouw plannen zijn.

De gunfactor is belangrijk bij crowdfunding.

Verder is het belangrijk dat de tegenprestatie past bij de campagne. Als jij een grote financieringsbehoefte hebt, maar weinig zekerheden kunt overleggen en een rendement biedt van drie procent is de kans erg klein dat je hiermee investeerders gaat overtuigen. Naast dat het leenbedrag bij je bedrijfscijfers moet kloppen, moeten ook de rente en looptijd passen bij de resultaten van de risicoanalyse.

Je campagne onder de aandacht brengen

Hoewel een goed platform ervoor zorgt dat jouw campagne de nodige aandacht krijgt, moet je zelf ook niet bang zijn om je netwerk actief in te zetten. Facebook en LinkedIn zijn voor de hand liggende kanalen om je project te promoten, mede vanwege het grote bereik, maar omdat je mensen niet gericht benadert kan het voelen alsof je met hagel schiet.

Het kan daarom geen kwaad om je netwerk te mailen over jouw crowdfunding-traject. Vergeet niet om de toon en inhoud aan te passen aan de ontvanger, zodat een zakenpartner niet dezelfde mail krijgt als een oud-klasgenoot. Waar de één het fijn vindt om een steentje bij te dragen aan het uitbouwen van jouw plannen, zal de ander vooral kijken naar het financiële rendement.

Veel mensen steunen graag lokale ondernemers.

Verder vinden veel mensen het leuk om te investeren in lokale ondernemers of in bedrijven waar zij regelmatig iets bestellen. Door een link op je website te plaatsen met een verwijzing naar het crowdfunding-traject geef je hen ook de mogelijkheid om te investeren. Ook mensen uit de media zijn altijd op zoek naar interessante campagnes en bedrijven om over te schrijven.