Nieuw vergunningstelsel noodzakelijk voor volumegroei crowdfunding
De meeste crowdfundingsplatforms in Nederland onttrekken zich aan het doorlopende financiële toezicht van de AFM met hun ontheffing voor opvorderbare middelen. In deze blog pleit ik voor een volwaardige vergunning voor platforms die bemiddelen in alle vormen van vreemd en eigen vermogen financiering. Alleen zo ontstaat de transparantie die de branche nu ontbeert.
Recent heeft Nederland Crowdfunding - de brancheorganisatie - de gedragscode aangescherpt. Zij wil dat crowdfundingplatforms periodiek inzicht geven in vooraf gedefinieerde betalingsachterstanden en defaults. Houden de 10 aangesloten platforms van Nederland Crowdfunding zich aan die gedragscode? Is de gedragscode afdoende? En rapporteren aangesloten platforms beter dan niet aangesloten platforms?
De 10 platforms van Nederland Crowdfunding
Bij 40% van de aangesloten platforms zijn de fact & figures gedateerd. Waar het vooral aan schort zijn drie punten, die niet verplicht zijn volgens de branchecode. Bij 50% van de platforms ontbreekt een (correct) nettorendement. Zo vergeet Horeca Crowdfund de kosten van 1% af te trekken. Daarnaast ontbreekt bij 70% van de platforms vitale informatie over handelswijze als het platform failliet gaat. Wat zijn de maatregelen om bestaande verplichtingen af te handelen bij faillissement? Alleen de platforms
Collin Crowdfund, Lendahand en
VoorDeGroei verstrekken hierover informatie en hebben hun achtervang georganiseerd. Bij 100% ontbreekt elke informatie over de bedrijfsvoering; hoe staat het met de rentabiliteit, solvabiliteit en liquiditeit van de platforms zelf? Immers je wilt weten of je met een financieel gezonde partij zaken doet.
Het leed is niet te overzien als een platform onderuit gaat. Funders zijn hun administratie/geld kwijt. Ondernemers zullen funders met vorderingen op hun dak krijgen, die zij niet kunnen verifiëren, immers hun funders zijn alleen bekend bij het platform. Een vaste maandelijkse beheersvergoeding voor funders en ondernemers is een manier om voldoende middelen te reserveren. Met dat geld, gestort op de rekening van een derde partij kunnen steeds de lopende zaken worden afgehandeld ook bij een onverhoopt faillissement.
Niet aangesloten platforms
Doen niet-aangesloten platforms het beter? Onderstaand een selectie van 6 bekendere platforms die niet zijn aangesloten. Zij doen het gemiddeld slechter dan de platforms die wel aangesloten zijn bij Nederland Crowdfunding.
De positieve uitzonderingen zijn
Capital Circle en in iets mindere mate InvestorMatch. Zij geven de nettorendement met recente updates. En
Capital Circle heeft ook de achtervang naar behoren geregeld.
Geldvoorelkaar geeft wel tijdige updates, maar toont een te hoog rendement van 4,28% per 1 juli 2017. De kosten zijn te laag toegerekend (0,5% i.p.v. 0,9% - 1,5%). Daarnaast vermoed ik dat defaults niet worden genomen, maar alleen de gemiste termijnen worden meegerekend. Een bekende truc om het rendement hoog te houden. Ik kom uit op een nettorendement van 2,46% op basis van 7,79% gemiddelde aangeboden rente minus 0,9% kosten en min 4,43% bad loans [(89 projecten x 60% niet terugbetaald x 90.298 euro gemiddelde projectsom)/108,9M]. Al eerder heb ik de discutabele berekening van
Geldvoorelkaar besproken.
Aanpassing wetgeving helpt bij groei
Het mag duidelijk zijn dat platforms zonder enige sancties geen, incourante of niet kloppende nettorendementen kunnen rapporteren. Ook is onduidelijk hoe het staat met de financiële gezondheid van de platforms zelf en de achtervang bij mogelijk faillissement. Dit tekort aan regulering schrikt institutionele partijen af en zorgt daarmee voor onvoldoende volumegroei. Zie ook mijn recente stuk hierover in het Financieel Dagblad. Dat zorgt vervolgens weer voor een wankele financiële basis van de platforms zelf, die met relatief kleine marges en voortdurende ICT investeringen alleen bij grotere volumes kunnen gedijen.
Door de wettelijke regulering in Duitsland, België, Frankrijk en Engeland stappen daar wel de institutionele partijen in. Met institutionele partijen en institutionalisering bedoel ik meefinancierende banken, verzekeringen, pensioenfondsen, professionele beleggers, (rijks)overheden, koppeling met borgstellings- en garantiestelsel, taxshelters en fondsen van de Europese Investeringsbank (EIB) op de platforms zelf. De EIB heeft in Engeland en Frankrijk al bedragen ten behoeve van matchfunding beschikbaar gesteld. Daar investeert de EIB mee in crowdfundingsproposities. Engeland, België en Frankrijk kennen garanties en/of taxshelters voor investeringen via crowdfunding. Dat kan alleen bij transparantie, heldere vergunningen en doorlopend toezicht.
De elementen voor een volwaardige vergunning
Naarmate de omvang van de totaal gefinancierde som per platform toeneemt, zullen de eisen toenemen. In eerste instantie denk ik aan 9 elementen:
- Toetsing van de integriteit en vakbekwaamheid van bestuurders, leidinggevenden en toezichthouders van platforms.
- Richtlijnen en minimale eisen voor de financiële toetsing van aanvragen van ondernemers.
- Richtlijnen voor risico-classificatie van leningen, convertibles en aandelen.
- Zorgplicht van platforms zodat ondernemers passende financiering wordt aangeboden.
- Richtlijnen voor periodiek financieel beheer van de portfolio, inclusief beheer van verpandingen of zekerheden bij leningen.
- Richtlijnen voor tussentijdse informatie en ontwikkeling, waaronder de waarden van aandelen bij equity.
- Eisen aan de nettorendementsberekeningen (per risicocategorie) en definiëring en de berekening van defaults bij leningen.
- De verplichting achtervang en toegang tot de administratie van een onafhankelijke derde, zodat bij faillissement van het platform alle lopende verplichtingen kunnen worden afgehandeld. Daarvoor zullen reserveringen in de vorm van beheerskosten voor funders en ondernemers waarschijnlijk noodzakelijk zijn.
- Periodieke openbare informatie over de financiële prestaties van de platforms zelf.
Met een goed vergunningsstelsel kan ook de vreemde richtlijn vervallen dat maximaal 10% van het vrije vermogen mag worden besteed aan crowdfunding. Dat is een noodverband bij gebrek aan een goed werkend vergunningstelsel.
Mogelijk moet er aan nog meer zaken worden gedacht. Of zijn er slimmere manieren om de transparantie van crowdfundingsplatforms te garanderen voor alle betrokken partijen. Ik nodig een ieder uit om aanvullingen of suggesties te geven.
Lex van Teeffelen is Professor of Finance and Firm Acquisition aan de Hogeschool Utrecht.
https://www.linkedin.com/pulse/nieuw-vergunningstelsel-noodzakelijk-voor-volumegroei-van-teeffelen?published=t
Wilt u investeren via crowdfunding? Ontdek
hier alle actuele crowdfundingprojecten in Nederland van de AFM-geregistreerde crowdfundingplatformen.
