Betalingsachterstanden kleine ondernemers lopen fors op

Inkomens dalen, rekeningen blijven onbetaald. De ellende in het kleinbedrijf stijgt tot grote hoogte. Vooral in de horeca is het beeld dramatisch.

Meer dan de helft van de kleinere ondernemers kan zijn rekeningen niet op tijd betalen. Dat betekent een forse stijging ten opzichte van het laatste kwartaal van verleden jaar. Toen was 42% van de ondernemers met minder dan tien personeelsleden niet in staat om aan zijn verplichtingen te voldoen. 54% van het kleinbedrijf vreest zelfs het einde van het jaar niet te halen.

Dat blijkt uit de Kleinbedrijf Index, een onderzoek onder ruim 1000 kleinere ondernemers van de Hogeschool Utrecht in samenwerking met ondernemersvereniging ONL en microfinancier Qredits. ‘Bijna 30% van het kleinbedrijf kampt met een negatief eigen vermogen’, zegt Lex van Teeffelen, lector mkb-financiering aan de Hogeschool Utrecht. Daarmee zijn die bedrijven technisch failliet en dreigen ze met het einde van de coronacrisis in zicht alsnog te kapseizen.

Pensioenpotjes

‘Veertien maanden corona hebben hun sporen nagelaten’, aldus Hans Biesheuvel van ondernemersvereniging ONL. ‘Ondernemers zijn zo langzamerhand door hun reserves heen.’ En belangenorganisatie MKB-Nederland signaleert: ‘Al het eigen vermogen is verdampt, de schulden stapelen zich op, pensioenpotjes gaan eraan en huis en auto worden noodgedwongen verkocht.’

Het kleinbedrijf vertegenwoordigt 95,5% van alle bedrijven in Nederland. Deze bedrijven hebben niet meer dan tien medewerkers en zorgen voor bijna voor een kwart van alle bedrijfswinsten en voor een derde van de werkgelegenheid in het bedrijfsleven.

Voorraden aanvullen

Door het coronavirus wordt het kleinbedrijf vooral in de detailhandel en in de horeca geconfronteerd met lockdowns. Daardoor daalt de omzet in die sectoren in hoog tempo en is er in bijvoorbeeld de horeca nauwelijks meer geld om de voorraden aan te vullen.

‘Na een half jaar lockdown zijn alle producten over de houdbaarheid heen’, zegt Hans van Eijk van horecagroothandel Hocras. ‘Nu de terrassen weer opengaan moeten ook de frisdrank en tomatenpuree opnieuw worden ingekocht. Vooral kleinere horecaondernemers kunnen de rekening voor het inkopen van de voorraden niet altijd in één keer betalen.’

Alsnog omvallen

Bij de kosten krijgen veel ondernemers hulp van de overheid, maar voor een deel moeten ze daar zelf voor opdraaien. Ook hebben veel bedrijven bij de Belastingdienst uitstel van betaling gekregen. Daarbij gaat het om miljarden euro’s. Afgelopen zondag riep Jeroen Dijsselbloem, voormalig minister van Financiën, de Tweede Kamer en de regering op een deel van die belastingschulden kwijt te schelden. Dit om te voorkomen dat veel ondernemers na de crisis alsnog omvallen.

Door de dalende omzetten verdient inmiddels 64% van de ondernemers in het kleinbedrijf minder dan het minimumloon. Bij ruim de helft van de kleinere ondernemers is het inkomen zelfs gedaald tot onder het bijstandsniveau. Vooral startende ondernemers hebben grote moeite een aanvaardbaar inkomen te vergaren.

Geldtekort

Voor innovatieve projecten en productontwikkeling resteert steeds minder geld bij het kleinbedrijf. In het eerste kwartaal van 2021 investeerde 23% van de ondernemers meer dan een tiende van hun omzet. In het laatste kwartaal van verleden jaar was dat nog 34%. De meeste ondervraagde ondernemers rekenen voor de nabije toekomst op een verdere daling van de investeringen.

Weliswaar is het aantal faillissementen in maart iets opgelopen, toch ligt dat volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) nog steeds op een zeer laag niveau. Van Teeffelen verwacht geen forse toename van het aantal faillissementen, maar rekent de komende tijd wel op een golf aan bedrijfsbeëindigingen.

Bloeddruk en hartslag

Afgelopen vrijdag schreef Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland een brief aan de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Economische Zaken en Klimaat. ‘Deze brief is een noodkreet namens alle ondernemers die om diverse redenen in de knel zitten. Wat wij namens hen vooral vragen, is ruimhartigheid in — naar wat ik hoop — deze eindfase van de crisis.’

De crisis in het kleinbedrijf heeft ook gevolgen voor het geestelijk welzijn van de ondernemers. Op een schaal van honderd vult een kwart van de ondervraagde ondernemers een stress-score tussen de 75 en 100 in. ‘Schulden drukken zwaar op het gemoed’, zegt lector Van Teeffelen. ‘Daardoor stijgen zowel de bloeddruk als de hartslag.’

Bron: FD.nl